Formentera, Ibiza’s kleine zusje, is een eiland met twee kanten. Feesteiland, zeker, dicht bij de haven. Maar aan verborgen baaitjes en stranden heerst serene stilte. TripTalks Harri Theirlynck verkent het Grote Platte Niets. Lees mee hoe een vakantie naar Formentera kan zijn.
Dit kun je doen tijdens een reis naar Formentera
Het is zaterdag en nog nooit reisde ik op zo’n dolblije ferry. Het lijkt wel een schoolreisje. We varen naar Formentera in Spanje, het bedeesde zusje van Mallorca en Ibiza, de veel grotere Balearen. Het is een eiland dat vaak wordt omschreven met wat het níet heeft: geen vliegveld, geen verkeerslichten, geen bergen, geen ravijnen, geen hoogbouw, geen McDonald’s, geen goedkope wijn, geen afstanden, geen stress en nauwelijks regen. Benieuwd wat er wél is.
Dubbele filter
Formentera, op de kaart een vlekje ter grootte van Terschelling, kreeg pas in 1968 elektriciteit. Het toerisme kwam langzaam op gang en had alle tijd om te leren van de foute gevolgen op Mallorca: massatoerisme en hoogbouw. Aartje, een Nederlandse vrouw die op Ibiza woont en het eiland kent als haar broekzak, zegt: “Formentera heeft een dubbele isolatie, een dubbele filter. Er is geen vliegveld. Je moet eerst naar Ibiza om er te komen. Je moet het echt willen.” Wij willen. In dertig minuten varen we naar het stille eco-zusje van Ibiza.
Een ander klein Spaans eilandje is La Graciosa, het buureilandje van Lanzarote.
Veel weekendpubliek dat stuitert van enthousiasme. Bezoekers die weigeren ook maar een minuut zonnebaden te vermorsen huren direct een auto, scooter of fiets en gaan in één ruk door naar Platja de Ses Illetes, tien minuutjes van de haven. Begrijpelijk, want dit strand prijkt in menige Top Tien Mooiste Stranden van Europa. De eerste indruk is verpletterend. Ses Illetes is een strook wit zand aan de noordkust van het eiland, met aan elke kant een blinkende zee.
Een andere eilandengroep in Spanje zijn de Canarische Eilanden. En daar kun je één van de zwaarste hikes in Spanje maken en ligt ook El Teide, de hoogste berg van Spanje!
Op lange zandbanken staan honderden mensen in heuphoog water gezellig te kletsen. Op het strand wordt gegeten, gedronken en praten Italianen met hun handen. Meisjes lopen rond met bladen vol mojito’s en kokosnoten. Het strand is wit poeder, het water Monetblauw. Een vergelijking met de Cariben doet Ses Illetes te kort. Het is eerder de Stille Zuidzee. De twee strandrestaurants zijn nagenoeg vol. In Es Ministre betaal je voor een avocado met garnalen 30 euro, en dat is slechts het voorgerecht.
Zin een reisje naar Málaga? Dit zijn onze tips voor je allemaal kan doen Málaga.
Taille van 2 km
Ho even nu. Denk niet dat Formentera een feesteiland is, een filiaal van Ibiza. Dan doe je het eiland tekort. Van Ses Illetes rijd je in een kwartier naar een bijna provinciaals binnenland. Nou ja binnenland, Formentera is 19 kilometer lang en heeft een taille van 2 kilometer. Het is veruit het kleinste bewoonde eiland van de Balearen. Direct onder het hoofdstadje Sant Francesc begint een groengele, steppeachtige wereld met kleine weggetjes tussen kunstig gestapelde stenen muurtjes.
Het plaatsje Sant Ferran de Ses Roques, zes minuutjes oostwaarts, is onze draaischijf op Formentera. Vanaf hier bevinden we ons op niet meer dan 10 tot 15 minuten autorijden van elke baai, beach, chiringuito (strandtent), vuurtoren, galerie, hippiemarkt of natuurpark. Dat is het mooie van een reis naar Formentera: je snapt het eiland binnen een dag.
Je zit in je hotel en zegt: “Zullen we gaan lunchen (of zwemmen) bij…”, en binnen tien minuten zit je aan tafel (of lig je in zee). Alles kan, niets hoeft. Binnen een dag word je kalmte-exhibitionist. “Waar gaan we vandaag heen?” “Mij maakt het niets uit.”
Vakantie naar de Canarische eilanden? Lees waar je de mooiste stranden van de Canarische eilanden vindt en lees onze Tenerife tips.
“Joie-de-vivre” tijdens je vakantie op Formentera
Op de drukke stranden bij uitgaanscentrum Es Pujols drinken bezoekers mojito’s en aperols (eenheidsprijs 10 euro) als melk. In Bar Can Rafalet, bij vissersplaatsje Es Caló de Sant Augustí (in het oosten) drinken we rustig koffie met flaó, cheesecake met geitenmelk, anijs en munt. En Platja de Calá Saona (uiterste westen) is voor de roségestookte lunch.
Het verhoogt ons gevoel van joie-de-vivre. Daarna zijn we het zat. Je kunt je rijk belegde broodjes ook laten smeren in een supermarktje, fles prosecco in de koelbox, paars parasolletje van 6,95 euro mee en leven met de warme wind.
We gaan op zoek naar zoutvelden van grijs tot roze, tandpastawitte vuurtorens op de rotsen en stille baaitjes met fijn zacht zand. Zeker doordeweeks is het overal rustig. De toegang tot veel stranden is verrukkelijk eco. Houten vlonders met dikke scheepstrossen leiden door de duinen naar verborgen baaien. Parkeren doe je op loopafstand van het strand. Barbaria Lighthouse ligt op de landtong die het dichtst bij Afrika ligt.
Combineer Formentera met een paar dagen verblijf op Ibiza, bijvoorbeeld in hotel OKU Ibiza of het hotel Six Senses Ibiza of combineer het met een stedentrip Barcelona.
Naar de vuurtoren
Parkeren doe je op anderhalve kilometer. Liever geen onnodig blik bij de ranke, witte vuurtoren. Jawel, de Eilandraad van Formentera is volledig gebeten van het milieuhondje. En terecht. Natuur is Formentera’s kapitaal.
Zoek je naar hotels op Formentera? Wij hebben tips!
Aan de toegangsweg naar Ses Illetes worden de auto’s en scooters geteld. Zijn het er te veel dan gaat de slagboom dicht. Fietsers mogen altijd door. Op de rotonde bij Sant Francesc steken enorme stukken zeegras van staal de lucht in. “Dat is de Posidonia oceanica”, zegt Aartje. “Die staat symbool voor het milieubeleid van Formentera.”
Leve het zeegras
De lange zeegrassen, uitgeroepen tot Werelderfgoed, vormen dichte prairies op de zandbodems voor de kust. Ze zijn een kweekplaats voor zee-egels en plantetende vissen, filteren het zeewater en voorkomen erosie van strand en duinen. De helderblauwe kleur van het zeewater komt voor rekening van het zeegras.
Lees ook: de leukste bezienswaardigheden van Tenerife, de leukste bezienswaardigheden op Gran Canaria en check deze stranden op Mallorca.
Formentera is omgeven door 7.600 hectare Posidonia-weiden. Aartje: “Die worden ten koste van alles beschermd. Boten mogen alleen ankeren aan milieuvriendelijke boeien. Zijn die bezet, dan heb je pech, moet je verder zoeken.” Ecologische zorg zit ook in kleine dingetjes.
We praten met strandwacht Daniel Aguilera Serrano over de ‘peukenoorlog’ op de stranden van Formentera. Daniel: ‘Ik zie alles. Italianen gooien hun sigarettenpeuken gewoon op het strand, in het volle zicht. Spanjaarden drukken hun peuken stiekem in het zand. Nederlanders zitten er zo’n beetje tussenin.” De creatieve oplossing? Een houten rek vol lege colablikjes bij de strandtoegangen. Je pakt er een voor je peuken. “Dat scheelt een beetje”, zegt Daniel.
Lees ook: dit kun je zien en doen tijdens een vakantie naar Malta.
Afrika en hippies
Sereen stil is het op de zuidwestpunt van Formentera. Daniel, ook wandelgids, leidt ons in de late middaguren rond over grote, gele grasvlakten vol karakteristieke sabina’s, bomen die buigen met de wind. Tijdens een vakantie naar Formentera merk je vanzelf dat het een plat eiland is. De regenwolken vliegen er meestal werkeloos overheen. Daniel: “Het lijkt hier op Afrika.”
Zijn favoriet is een enorme pijnboom met zware takken, die spookachtig alle kanten op gaan. Daniel: “De wortels kunnen door de harde, drogegrond niet diep gaan. Dus gaan ze horizontaal en zoekt de boom balans, als een koordanser met wapperende armen.” We worden opgezogen door een oranje-rode zonsondergang, als van een platenhoes uit de jaren zeventig.
Over hippies gesproken. Sant Ferran staat bekend als het ‘mystieke centrum’ van het eiland. Dan gaat het vooral om de nevelgroene bar Fonda Pepe. Het is de plek waar in de jaren ’70 de hippies rondhingen. Anno 2019 hangen hier hippie chictoeristen rond, in afwachting van een betovering die nooit meer terugkomt. Geeft niks. Het is en blijft een magische plek.
In stijl naar Formentera/Ibiza vliegen? Vlieg dan met een privé-jet!
Bezoek de hippiemarkt
Even naar het oosten, in La Mola, is het elke woensdag en zondag hippiemarkt. Het is een kleine markt vol sieraden, schilderijen en jurken met roesjes. We lopen ‘de laatste hippie’ van Formentera tegen het lijf: Duitser Jürgen Schulz (1941), senior-kunstschilder met de baard van de kerstman. “Is het waar van Bob Dylan?”, vragen we de laatste man die het kan weten.
Check leuke hotels en acommodaties op Formentera.
Dylan zou een half jaar in de molen van La Mola hebben gewoond. Niemand heeft hem ooit gezien. Schulz haalt de schouders op en zwijgt. Het is een mooie urban legend. Die gaan we niet kapot checken. Wél waar: de molen op de hoes van More, het derde album (1969) van Pink Floyd, staat in La Mola. De band hing in de jaren ’70 rond op Ibiza, vandaar.
Leuke vakanties naar Formentera
Lees ook onze tips voor een vakantie naar de Canarische eilanden.
Zin in een relaxte strandvakantie? Check deze 30x mooie stranden blog!
Zwem, eet en drink tijdens je vakantie op Formentera
De twee laatste dagen volgen we het ritme waar Formentera voor geschapen is: zwem, eet, wandel, drink, lees, bewonder en repeteer, het format voor zilveren dagen. Platja de Migjorn, het langste zandstrand van de Balearen, is favoriet. Buiten het hoogseizoen hangt hier het parfum van de vrijheid. Jong, oud, gezinnetje, solo, stelletje, nudist of half-nudist liggen broederlijk en zusterlijk door elkaar. De strandwandeling van west naar oost is de pelgrimsroute van Formentera.
6 Tips voor je vakantie naar Formentera
Lucía y el Sexo (2001). Zien voordat je gaat, dé koningin onder de zomerfilms. Lucía op de brommer langs zee, strand, rotsen en vuurtorens.
Fietsen op Formentera is heerlijk, maar vergis je niet: er zijn flinke stukken vals plat. De 32 ‘Rutas Verdes’ (groene routes) leiden langs kliffen, stranden en historische bezienswaardigheden. Van markten tot natuurparken en de beroemde roze zoutmeren van Ses Salines.
Andere activiteiten: paardrijden, wijnproeven, kajakken, snorkelen, scuba diving of zeilen langs de zeven eilandjes.
Restaurants zijn van er van peperduur tot betaalbaar. Onze visfavoriet is Fandango: tapasbar, chiringuito en taberna in één, in Es Pujols. Verrassende rust, lunch en snacks in magnifieke tuin vind je bij Hotel Casbah in het ‘binnenland’.
Vermijd de maanden juli en augustus. Voor- en naseizoen zijn relatief rustig en betaalbaarder.
Het Formentera Jazz Festival is jaarlijks in juni (van 6 t/m 9 juni in 2024). Gratis optredens over op hele eiland.
Zoek een hotel voor je vakantie op Formentera
Booking.comDe tips voor een vakantie Formentera op de kaart
Handige websites voor je reis
Huur een auto tijdens je vakantie op Formentera!
Dit vind je vast ook leuk om te lezen:
Zou jij op vakantie naar Formentera willen?
Foto’s: Harri – TripTalk
Fotocredit header: Foto: Karol Chomka – Unsplash
Ach reizen. Hoor ik de fluit van een boot of trein dan ben ik al weg.
Maar na 30 jaar knetterverweg naar hete landen en zweven aan kokostouwen boven afgronden weet ik: reizen begint direct als je de deur uit bent, want dan ben je niet meer thuis. Verbazen kan overal. Harri was hoofdredacteur van het ANWB Magazine Reizen.
