Als tijgergoeroe Valmik Thapar zegt dat een reservaat het meest spannende tijgerlandschap van India is, dan is dat reden om dat natuurgebied zelf te gaan ontdekken. Kan Tadoba Andhari National Park, in het geografische hart van India, die hoge verwachtingen waarmaken?
Nagpur, de zelfbenoemde tijgerhoofdstad van India, biedt weinig interessants. Wie de Zero Mile Stone gezien heeft, kan zeggen dat hij in het middelpunt van India is geweest. Daarna is het advies de stad weer te verlaten en het fantastische natuurreservaat Tadoba te bezoeken.
2900 wilde tijgers in India
De natuur geeft geen enkele garantie op het zien van tijgers. Desalniettemin rijden we ’s morgens om zes uur al hoopvol door Tadoba in onze kleine open safari-jeep. Als er namelijk ergens een goede kans is om één van de ongeveer 2900 wilde tijgers van India te spotten, dan is het hier.
Door een enorm explosieve bamboebloei, zo’n tien jaar geleden, was er een overvloed aan voedsel en beschutting voor dieren zoals herten en wilde zwijnen. Daar kwamen op hun beurt tijgers op af. Door verantwoord toerisme en succesvolle tijgerbescherming hebben nu meer dan honderd tijgers hier hun territorium.
Een ander idee voor een reis door India: ga met de bus langs bezienswaardigheden in Rajasthan.
Onze zoektocht begint veelbelovend: al na een uurtje zien we op honderd meter van het jeeppad een rood restje cheetal, een axishert. Het is wat over is van een maaltijd van een tijgerin met twee welpen, vertelt Lahu, onze chauffeur. Ze rusten vlakbij in een drooggevallen, dichtbegroeide rivierbedding. Onze verrekijkers krijgen ze niet tevoorschijn, maar dan laat moeder zich horen: “Aahhooeem”, brult ze ineens! Wat een indrukwekkend geluid!
We wachten zonder succes of ze zich ook laat zien en rijden daarna verder. Onderweg zien we schitterende vogels: Aziatische wespendieven, pagodespreeuwen, Dayal-lijsters, roodbuik buulbuuls, bonte frankolijnen en een bruine visuil.
Ook Elkse ging op avontuur, zij reisde per fiets door India. Meer zien van India? Ga dan eens naar een van deze kleurrijke plekken in India.
Alarmblaf voor tijger Maya
We komen bij een open plek met een meertje. Hier horen we de unieke metalige alarmblaf van sambarherten. Deze hoefdieren zijn de favoriete prooi van de koning van het bos: vanwege hun grote formaat zijn ze een meerdaagse maaltijd voor de tijger. Hun paniek is terecht, want vijftig meter verder, op een eilandje in het water, vol in het zicht, ligt oranje, zwart, wit, strepen: mijn eerste tijger van Tadoba, fantastisch! De prachtige tijgerin heet Maya en ze is in diepe slaap.
Ondanks de warmte, het water tussen hen en de snelle jager in en de waterschaarste in april, durven de sambars het risico van een plotselinge aanval tijdens het drinken toch niet aan. Ze trekken zich terug in het gele gras. Maya slaapt onverstoord door. Want ze heeft haar buik al vol: iets verderop op het eiland ligt een kill van gisteren, een groot wild zwijn.
Dit zijn de bezienswaardigheden in Beijing!
Genieten van een tijger in het wild
We parkeren de jeep in het gras en observeren de schitterende kat. Veel actie maken we niet mee: af en toe staat Maya op, gaat ze verliggen, gaapt ze, kijkt ze even op of om zich heen en dommelt dan weer weg. Heel erg is dat niet, want het is een absoluut voorrecht om dertig minuten te mogen genieten van een tijger in het wild. Tussen het regelmatig zoemen van lenzen door glimlachen de tijgertoeristen naar elkaar, de stille bevestiging van hun plezier.
Een zwerm angelloze bijtjes op zoek naar zweet landt op ons, maar niemand laat zich wegjagen. Hiervoor is iedereen naar Tadoba gekomen! Het valt me op dat er veel meer Indiërs in de jeeps zitten dan buitenlandse toeristen. Terecht trots op hun nationale dier, wijzen ze naar Maya als er weer een jeep vol landgenoten bij ons komt staan. De nieuwkomers zijn ook vol bewondering: “ooohh” en “aaahh” klinken tussen camerageluiden door.
Ook de moeite waard: een rondreis door Noord-India.
Bekijk tijger Maya in deze video
Terug naar de uitgang
Omdat onze ochtendtijd in het reservaat bijna voorbij is, verlaten we de mooie tijgerin Maya. We rijden naar de uitgang van het park, langs wonderbaarlijke nilgai (paardantilopen), zeldzame dholes (wilde honden), langstaart-klauwieren, en schuchtere muntjaks.
Ga je op reis naar India? Lees hier meer over een reis naar Mumbai en over wat je kan doen in Bangalore.
Nieuwe dag op zoek naar de tijgers in India
Het is ruim veertig graden in de brandende middagzon. Ik proef het stof van de zandpaden. De metershoge bamboestruiken zijn kaal, hun dorre gele bladeren geland op de droge aarde. Ook de teakbomen zijn bladloos. Voordat we gaan kijken of Maya nog slaapt, genieten we van het landschap en haar bewoners: sonnerathoenders, familiegroepen axisherten met aandoenlijke kalfjes, rosse boomeksters, een troep wilde zwijnen bij een modderpoel en een Indische kuifarend.
We spotten een andere tijger!
Aan de andere kant van Maya’s poel zie ik nu een andere tijger! Het is een mooi mannetje en ook hij slaapt, grijs van de modder die zijn vacht bedekt, half op de droge oever en half in het water. En net als vanochtend durft ook nu een groepje dieren de plas niet te benaderen. Maar de verder toegenomen hitte drijft dappere sambarherten, ranke cheetal en stoere gaur (Indiase bizons) nu toch naar het zo noodzakelijke water, natuurlijk begeleid door de altijd aanwezige witte koereigers, die bij de hoeven opspringende insecten vangen.
Lees ook over Ladakh, het vergeten koninkrijk in India.
Zeer op hun hoede drinken de potentiële prooidieren, met grote alerte ogen, hun nekken zo ver mogelijk uitgestrekt en de poten startklaar om weer weg te stuiven bij het eerste teken van gevaar. Een tijgerbuffet!
Ook een prachtige ervaring, reizen per trein door Zuid-India.
Tijger Matkasur, een kwajongen
Maar Matkasur slaapt koel en diep door. “In onze lokale Maharastra-taal betekent zijn naam “bad boy”, vertelt Adi, de eigenaar van Tigertrails Junglelodge in Tadoba. Hij is één van de pioniers van het natuurtoerisme en van de tijgerbescherming in Tadoba. Zijn zoon Aditya houdt de stamboom bij van alle tijgers in het reservaat.
Maar Matkasur gedraagt zich heel anders dan zijn bijnaam, voor nu: hij is namelijk voor een paar dagen de enthousiaste partner van Maya. “We hopen op weer meer nieuwe tijgers over een paar maanden” zegt Adi. Zijn ogen glinsteren.
Volwassen vrouwtjes- en mannetjestijgers zie je eigenlijk nooit samen. Soms, als er welpen zijn, komt de vader wel eens bij het gezin kijken, maar verder nooit. De andere uitzondering is de paartijd en dat maken wij dus mee, nu kwajongen Matkasur zijn tijgerhart tijdelijk verloren heeft aan Maya.
De rituele van het tijgerpaar
Drie dagen lang gaan we regelmatig kijken bij het tijgerpaar en elke keer levert dat prachtige beelden op en veel genieten. Als de tijgers een paar meter van elkaar vandaan rusten, draait Maya bevallig op haar rug. Haar witte buik met een paar zwarte strepen is net te zien tussen de grasstengels door. Helemaal ontspannen steekt ze loom een poot in de lucht. Matkasur kijkt en gaapt. Geen tijd voor activiteit, hoe bevallig Maya ook is.
Koddig is het als Maya verkoeling gaat zoeken in het water. Ze loopt naar de oever, kijkt bedachtzaam naar haar spiegelbeeld en gaat dan achteruit inparkeren: de achterpoten eerst, dus achterwaarts, stapt ze het water in. Met haar achterlijf ondergedompeld, zakt ze door haar poten, legt haar kop op haar voorpoten, precies in de schaduw van een grote boom, en sluit haar ogen.
De prooi
Matkasur kijkt droog toe vanaf de waterkant, maar volgt even later toch Maya’s voorbeeld. Ze spiegelen de afkoelpose, met vijftien meter ruimte tussen hen in. Als de zon wat lager is gezakt, struint Matkasur naar de wildzwijn-kill. Een grote voorpoot gaat op de prooi en de robuuste tijgerkop gaat naar beneden. Hij neemt een paar stevige happen, sproeit wat urine tegen een boom om zijn territorium te markeren en wandelt terug naar zijn prachtige vrouwtje. Ze heeft geen interesse in paren en hij dringt niet ook aan. Het is nog licht en erg warm.
Op een ander moment gaat Maya wandelen. Ze ruikt wat aan haar eten en bestudeert de axisherten aan de andere kant van het meertje, die direct gespannen stilstaan. Aanstalten voor jagen maakt ze niet. In plaats daarvan zoekt ze haar partner op. Liefdevol besnuffelen ze elkaar, tijgerneus tegen tijgerneus.
Op het Afrikaanse continent leven ook katachtigen, zoals de leeuw en het luipaard. Deze dieren kun je onder andere spotten tijdens een safari in Kenia, of ga voor een safari in Zuid-Afrika.
Hartkloppingen
Het is eigenlijk pure romantiek: een prachtig stelletje op een eiland met een zwembad, eten binnen handbereik, ontspannen knuffelend. Misschien dat de aanwezigheid van jeeps vol toeschouwers de reden is dat we helaas geen paarritueel mogen zien, maar de opwinding bij de fotografen en andere toeristen is er niet minder door.
Tijgerharten en mensenharten gaan sneller kloppen, midden in de natuur van Tadoba.
Valmik Thapar heeft – uiteraard – gelijk.
Waar kun je deze tijgers in India zien?
De tijgers Maya en Matkasur kun je zien in het Tadabo Andhari Nationaal Park.
Handige websites voor je reis
Dit vind je vast ook leuk om te lezen:
Tekst en foto’s ©2020 Mark Lieffers / Mark Lieffers Woord en Beeld
Mark Lieffers
Freelance reisschrijver en -fotograaf Mark Lieffers is gespecialiseerd in natuurreportages. “Elke reis levert inspiratie op voor een volgende!”, zegt hij.
